مقدمه: یکی از مشکلاتی که به طور معناداری بر کیفیت زندگی و سلامتی افراد سالمند تأثیر میگذارد، سالمند آزاری است که معمولاً گزارش نمیشوند. مطالعه حاضر به منظور تعیین ارتباط بروز سالمند آزاری با بار مراقبتی مراقبین در سالمندان دارای مراقب غیررسمی مراجعهکننده به بیمارستانهای منتخب شهر تهران انجام شده است.
روش: مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی است که در سال 1399 بر روی 370 نفر از مراقبین سالمندان شهر تهران که فرد سالمند از لحاظ شناختی یا عملکردی وابسته فرد مراقب بودند، انجام شد. نمونههای موردمطالعه به روش نمونهگیری در دسترس از مراجعهکنندگان سرپایی به کلینیکهای روزانه بیمارستانهای منتخب انتخاب شدند. اطلاعات مربوط بهاحتمال وقوع سالمند آزاری، بار مراقبتی، و عوامل دموگرافیک از طریق مصاحبه با سالمندان و مراقبین در کلینیکهای سرپایی جمعآوری گردید. برای بررسی سالمند آزاری نسبت به سالمندان از سوی مراقبین از پرسشنامه غربالگری سالمند آزاری مراقبین[1] و برای سنجش بار مراقبتی مراقبین سالمند از نسخه فارسی پرسشنامه بار مراقبتی زریت[2] استفاده شد. در این مطالعه از آمارهای توصیفی نظیر میانگین، انحراف معیار و درصدها برای توصیف دادهها و از ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی همبستگی بین متغیرها و ارتباط بین متغیرهای کمی از آزمون ANOVA استفاده گردید. کلیه آنالیزهای تحلیل مربوطه با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 25 انجام شد. و مقدار احتمال کمتر از 05/0 بهعنوان معناداری آماری در نظر گرفته شد.
یافتهها: میانگین سنی مراقبین و سالمندان به ترتیب برابر با 76/12 ± 04/47 و 54/8 ± 39/69 سال به دست آمد. در این مطالعه میانگین احتمال سالمند آزاری از سوی مراقب 5/66 و میانگین بار مراقبتی مراقبین 3/48 به دست آمد. این مطالعه نشان داد ارتباط معنیداری میان احتمال سالمند آزاری و بار مراقبتی وجود دارد(001/0P<).
متغیرهای دموگرافیک جنسیت، تحصیلات، وضعیت اشتغال و تأهل مراقب با احتمال سالمند آزاری معنیدار نبودند ولی اختلاف متغیر وضعیت اقتصادی مراقب با احتمال سالمند آزاری معنیدار بوده است (01/0P =<). همچنین میان متغیرهای جنسیت، وضعیت تأهل و اشتغال سالمند با احتمال سالمند آزاری ارتباط معنیدار یافت نشد اما با متغیرهای وضعیت تحصیلات و وضعیت اقتصادی ارتباط معنیدار به دست آمد (01/0P =<). ارتباط معنیداری میانمدت زمان ناتوانی با احتمال وقوع سالمند آزاری یافت نشد.
نتیجهگیری: مطالعه حاضر احتمال وقوع بالای سالمند آزاری نسبت به سالمندان تحتتأثیر فشار مراقبتی مراقبین را گزارش میدهد لذا این امر لزوم رسیدگی بهموقع و مداوم را از سوی سازمانهای مرتبط به این مسئله اجتماعی را گوشزد میکند تا موقعیتهایی را که میتواند منجر به افزایش بار مراقبتی مراقبین و ایجاد زمینه وقوع سالمند آزاری میشود را شناسایی، کنترل و پیشگیری نمود.
Zandieh Z, Mohammadi-Shahboulaghi F, Vahedi M, Nazari M. Determining the relationship between the incidence of elder abuse and care burden in elderly people with informal caregivers who refer to selected hospitals in Tehran. joge 2022; 7 (3) :56-67 URL: http://joge.ir/article-1-587-fa.html
زندیه ژاله، محمدی شاهبلاغی فرحناز، واحدی محسن، نظری وانانی محمد. بررسی رابطه بروز سالمند آزاری با بار مراقبتی در سالمندان دارای مراقب غیررسمی مراجعهکننده به بیمارستانهای منتخب شهر تهران. سالمندشناسی. 1401; 7 (3) :56-67