معصومه قنبری، عباس ابوالقاسمی، عذرا غفاری نوران، آذر کیامرثی،
دوره ۹، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه: سندرم آشیانه خالی یکی از چالشهای روانی است که سالمندان پس از خروج فرزندان از خانه با آن مواجه میشوند و میتواند منجر به افسردگی و مشکلات بینفردی شود. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان حل مسأله بر مشکلات بینفردی در سالمندان افسرده با این سندرم بود.
روش کار: این پژوهش بهصورت نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری و با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی سالمندان افسرده با سندرم آشیانه خالی در مراکز نگهداری و توانبخشی سازمان بهزیستی اردبیل در سال ۱۴۰۳ بود. از این جامعه، ۲۸ نفر به روش نمونهگیری در دسترس از تمامی مراکز انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه ۱۴ نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقهای درمان حل مسأله را دریافت کرد، درحالیکه گروه کنترل هیچ مداخلهای دریافت نکرد. دادهها با استفاده از پرسشنامههای افسردگی، مشکلات بینفردی و سندرم آشیانه خالی جمعآوری و با تحلیل واریانس آمیخته تحلیل گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد که درمان حل مسأله (عامل گروه) تنها بر دو مؤلفه صراحت و مردمآمیزی و گشودگی تأثیر دارد (۰۵/۰P<). همچنین، تفاوتهای معناداری در مشکلات بینفردی و افسردگی در مراحل مختلف مشاهده شد. عامل زمان به ترتیب ۷/۵۸ درصد و ۷/۷۲ درصد از واریانس نمرات را توضیح میدهد. علاوه بر این، اثر تعاملی بین گروه و زمان نیز معنادار بود، و ۸/۶۴ درصد و ۳/۷۴ درصد از واریانس نمرات را تحتتأثیر قرارداد.
نتیجهگیری: درمان حل مسأله بهعنوان یک روش مؤثر در کاهش مشکلات بینفردی و افسردگی سالمندان معرفی میشود و پیشنهاد میشود که بهعنوان یک درمان مکمل در کنار سایر روشهای درمانی به کار گرفته شود.